برخی مدل‌های سمعک‌ها برای استفاده در فعالیت‌های ورزشی مناسب‌تر از سایر مدل‌ها هستند. به طور مثال، سمعک‌های پشت گوشی (BTE) کاربرد کم‌تری در فعالیت‌های ورزشی دارند. دلیل این امر، قرار گرفتن قسمت اصلی سمعک (قطعات الکتریکی و باتری) در پشت گوش است. این نوع سمعک‌ها ممکن است بیشتر تحت تأثیر رطوبت و آسیب ناشی از ضربه و سقوط تصادفی قرار گیرند.

در مقابل سمعک‌های داخل کانال مانند سمعک‌های داخل کانال ITC، سمعک‌های نامرئی IIC و سمعک‌های کاملاً داخل کانال CIC برای انجام فعالیت‌های ورزشی بسیار مناسب و پرکاربرد هستند. این سمعک‌ها به راحتی داخل مجرای گوش قرار می‌گیرند و احتمال آسیب دیدن این سمعک‌ها در برابر رطوبت، باد و باران بسیار کم است.

انواع مدل های سمعک برای ورزشکاران

شنوایی شناسان بر اساس نوع و شدت فعالیت ورزشی افراد، می‌توانند بهترین سمعک را به آن‌ها پیشنهاد دهند. در ذیل به انواع مختلف سمعک‌ها و نوع و شدت فعالیت‌های ورزشی متناسب با آن‌ها اشاره می‌شود؛

• سمعک‌های رسیور داخل کانال (RIC): این سمعک‌ها به دلیل قرارگرفتن میکروفون در پشت گوش (امکان شنیدن صداها با وضوح بالا) برای استفاده در حین انجام فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی بسیار مناسب هستند

• سمعک‌های داخل کانال ITC: این سمعک‌ها، برای ورزش‌هایی مانند دویدن بسیار مناسب هستند. احتمال افتادن سمعک‌های ITC به دلیل قرار گرفتن در داخل مجرا کم است.

• سمعک‌های کاملاً داخل کانال CIC: این سمعک‌ها برای دویدن شدید و تمرینات هوازی با شدت بالا گزینه‌های قابل اعتماد و ایده‌آلی هستند. سمعک‌های کاملاً داخل کانال، جزء کوچک‌ترین سمعک‌ها به شمار می‌روند و فاقد هر گونه لوله یا سیمی هستند که بتواند به تجهیزات ورزشی افراد گیر کند. این سمعک‌ها به دلیل قرارگیری در عمق کانال با تمرینات فشرده و شدید نیز به سادگی از جای خود خارج نمی‌شوند.

• سمعک‌های پشت گوشی BTE: این سمعک‌ها برای فعالیت‌های سبک و ملایم مانند یوگا مناسب هستند.
• سمعک‌های داخل گوش ITE: این سمعک‌ها برای ورزش‌ها و فعالیت‌های داخل سالن و منزل مناسب هستند. استفاده از این سمعک‌ها برای دویدن یا ورزش در فضاهای باز چندان مناسب (به دلیل باد) نیست.
• سمعک‌های نامرئی در کانال IIC: این سمعک‌ها به دلیل کوچک بودن و قرار گرفتن در نزدیکی پرده گوش، برای اکثر فعالیت‌های ورزشی انفرادی و تیمی مناسب هستند. این سمعک‌ها برای افرادی که سبک زندگی فعال و پر جنب و جوشی دارند، بسیار مناسب و ایده‌آل است.

امروزه بسیاری از شرکت‌های بزرگ تولید کننده سمعک مانند فوناک، ویدکس، استارکی، سیگنیا، برنافون و ریساند سمعک‌های بسیار با کیفیتی را تولید می‌کنند که به انواع امکانات پیشرفته ورزشی مجهز هستند. این امکانات شامل مقاوم بودن در برابر گرد و خاک و رطوبت، باتری‌های بادوام و قابل شارژ و همچنین برنامه‌های تناسب اندام مانند شمارش‌گر ضربان قلب و گام شمار هستند.

بسیاری از محصولات تولیدی این شرکت‌ها گزینه‌های بسیار خوبی برای ورزشکاران در نظر گرفته می‌شوند. به طور مثال شرکت ویدکس به منظور کاهش خطر آسیب رطوبت، از پوشش نانوی بسیار مقاومی برای تولید سمعک Moment استفاده کرده است. در نسخه قابل شارژ این سمعک، هیچ درب باتری وجود ندارد.

بنابراین در بدنه سمعک شکاف کم‌تری برای ورود و نفوذ رطوبت وجود دارد. نمونه دیگری از سمعک‌های پیشرفته مناسب برای ورزش، سمعک Active شرکت سیگنیا است. این سمعک با قابلیت تقویت صدای بسیار عالی ابزاری بسیار مفید برای فعالیت‌های ورزشی است.

چرا باید در هنگام ورزش کردن از سمعک استفاده کرد؟

استفاده از سمعک در حین ورزش برای افراد دارای درجاتی از کم‌شنوایی‌، می‌تواند مزایای بسیاری داشته باشد. برخی از این فواید عبارتند از:

• افزایش ایمنی: یکی از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از سمعک در حین انجام فعالیت ورزشی، افزایش ایمنی ورزشکار است. آگاهی ورزشکار از صداهای محیط اطراف باعث کاهش احتمال آسیب دیدگی وی می‌شود. به طور مثال شنیدن صدای نزدیک شدن وسایل نقلیه برای ورزشکاری که در حال دویدن یا دوچرخه سواری است، بسیار مهم است.
• برقرای ارتباط بهتر با هم تیمی‌ها در ورزش‌های گروهی: استفاده از سمعک‌ به ورزشکاران در پردازش آسان‌تر صداهای محیط کمک زیادی می‌کند. در حین انجام ورزش‌های گروهی مانند فوتبال، هاکی و والیبال برقراری ارتباط بین ورزشکاران از اهمیت بالایی برخوردار است.

استفاده از سمعک منجر به لذت بخش‌تر شدن تمرینات، ارتباط بهتر شخص با هم تیمی‌ها و همچنین بهبود عملکرد وی می‌شود. با استفاده از سمعک، فرد می‌تواند دستورالعمل‌های مربی و صدای سوت را در حین بازی بشنود.

• استفاده از فناوری‌های سمعک در حین انجام فعالیت‌های ورزشی: سمعک‌های مدرن امروزی دارای فناوری‌های بی‌سیم هستند. این فناوری امکان برقراری تماس‌های تلفنی و گوش دادن به موسیقی در حین فعالیت ورزشی را برای فرد مهیا می‌کند. البته ورزشکان باید به منظور حفظ ایمنی خود از بلند کردن صدا (آهنگ یا تماس تلفنی) به گونه‌ای که قادر به شنیدن صداهای محیط اطراف خود نباشند، اکیداً خودداری کنند.

سمعک مناسب برای ورزشکاران باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

افراد دارای درجاتی از کم‌شنوایی که سبک زندگی فعالی دارند، باید بدانند که همه سمعک‌ها یکسان نیستند. برخی از سمعک‌ها برای افراد ورزشکار عملکرد بهتری دارند. این سمعک‌ها دارای ویژگی‌هایی هستند که آن‌ها را از بقیه سمعک‌ها متمایز می‌کند. برخی از ویژگی‌های این سمعک‌ها عبارتند از؛

• مقاوم در برابر گرد و خاک و رطوبت

هر سمعک دارای درجه حفاظت بین‌المللی (IP) است که نشان دهنده میزان مقاومت سمعک در برابر گرد و خاک و رطوبت است. کد IP از دو عدد تشکیل می‌شود. عدد اول نشان دهنده مقاومت سمعک در برابر گرد و خاک از ۰ (بدون هیچ گونه حفاظت) تا ۶ (عدم ورود گرد و خاک) و عدد دوم نیز نشان دهنده میزان مقاومت سمعک در برابر نفوذ آب و رطوبت از ۰ (بدون حفاظت) تا ۹ (مقاوم در برابر آب با دما و فشار بالا) است.

انتخاب سمعک‌ها بر اساس شماره IP، به نوع ورزش بستگی دارد. به عنوان مثال اگر ورزشکاری در هر شرایط آب و هوایی در فضای باز ورزش (مانند دویدن) می‌کند، باید به فکر انتخاب سمعکی مقاوم در برابر آب و گرد و خاک باشد. در حال حاضر بسیاری از سمعک‌ها دارای رتبه IP68 هستند. IP68 به این معنی است که این سمعک‌ها کاملاً در برابر گرد و خاک مقاوم بوده و می‌توانند برای مدت زمان محدودی بدون مشکل در آب غوطه‌ور باشند.

• قدرت باتری

خاموش شدن سمعک به علت تمام شدن باتری در حین فعالیت‌های ورزشی، عملکرد ورزشکار را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برخی از ورزشکاران برای جلوگیری از بروز این مشکل، مجبور به همراه داشتن باتری اضافی برای سمعک خود هستند.

اما برخی از سمعک‌های مدرن امروزی دارای قابلیت شارژ هستند. کاربران در صورت شارژ سمعک در طول شب، هیچ گونه نگرانی در خصوص تمام شدن باتری در حین بیرون رفتن و انجام فعالیت‌های ورزشی در طول روز نخواهند داشت.

• تنظیمات هوشمند سمعک

ورزشکان در حین انجام فعالیت‌های ورزشی و تمرکز بر روی تمرینات، تمایلی به ایجاد تغییرات در میزان صدا یا حالت سمعک ندارند. امرزوه بسیاری از سمعک‌های مدرن، مجهز به برنامه‌هایی برای کار با گوشی‌های هوشمند هستند. بنابراین این سمعک‌ها به کاربران اجازه می‌دهد تا تغییرات را بدون بیرون آوردن سمعک از درون گوش انجام دهند.

در حال حاضر برخی از سمعک‌های پیشرفته مجهز به قابلیت هوش مصنوعی، بسیاری از تنظیمات را به صورت خودکار انجام می‌دهند. از این رو ورزشکاران می‌توانند بر روی فعالیت‌های ورزشی خود تمرکز کرده و کم‌تر به تنظیم عملکرد سمعک توجه ‌کنند.

• کیفیت صدای بالا با سیستم مدیریت نویز

در حال حاضر با پیشرفت فناوری‌، بسیاری از سمعک‌ها دارای کیفیت صدای بسیار طبیعی و خوب هستند. این ویژگی امکان تمرکز بیشتر ورزشکاران بر روی فعالیت ورزشی را فراهم می‌کند. به طور مثال ورزشکاران حرفه‌ای به منظور تمرکز داشتن بر روی فعالیت ورزشی خود، باید بتوانند صداها (صدای تماشاگران) و نویزهای پس زمینه را مدیریت کنند.

همچنین افرادی که در فضای باز ورزش می‌کنند، با مدیریت نویزهایی مانند صدای باد یا ماشین‌ها می‌توانند بیشتر بر روی فعالیت خود تمرکز کنند. از این رو مدیریت نویز و کیفیت صدای بالا، ویژگی بسیار مهمی برای سمعک‌های مناسب برای ورزشکاران به شمار می‌آید.

مهم ترین نکات برای انتخاب سمعک مناسب ورزش

برای انتخاب سمعک مناسب برای فعالیت‌های ورزشی توجه به برخی نکات بسیار مهم است. در ذیل به برخی نکات مهم و قابل توجه اشاره می‌شود:

• راحتی و دوام سمعک: سمعکی که در هنگام استفاده راحت نبوده و به سادگی هم صدمه می‌بیند، در طول انجام فعالیت‌های ورزشی نه تنها کمک کننده نیست، بلکه منجر به ایجاد مزاحمت برای ورزشکار می‌شود. ورزشکاران باید از میزان راحتی گوش و تناسب سمعک با نوع ورزش خود اطمینان حاصل کنند. سمعک نباید در گوش شل باشد یا باعث ناراحتی در گوش شود. از سوی دیگر سمعک‌های انتخابی برای ورزش، باید از دوام و استحکام کافی برخوردار باشند تا با کوچک‌ترین اتفاق، دچار صدمات شدید نشوند.

• ضد رطوبت و تعریق: در مرحله انتخاب سمعک برای ورزش، مجهز بودن سمعک به قابلیت ضد رطوبت و تعریق بسیار مهم است. داشتن پوشش نانوی سمعک، دستگاه را در برابر تعریق، گرد و خاک و آب محافظت می‌کند. اگر سمعک در برابر آسیب آب و رطوبت مقاوم باشد، به احتمال بسیار زیاد عمر و کارکرد آن حتی در صورت ورزش کردن، افزایش می‌یابد.

البته با توجه به این که اصولاً سمعک ضد آب وجود ندارد، بنابراین استفاده از سمعک در شنا توصیه نمی‌شود. اما در صورت لزوم می‌توان از سمعک‌هایی استفاده کرد که مدت طولانی‌تری می‌توانند در آب غوطه‌ور شوند.

• عمر باتری و دوام سمعک: در فرایند انتخاب سمعک مناسب برای ورزش، سمعک‌ها چه باتری خور باشند یا شارژی، باید از بادوام بودن آن‌ها اطمینان حاصل شود. ورزشکاران باید سمعکی را انتخاب کنند که باتری بادوام و قوی داشته باشد یا دارای جعبه شارژ قابل حمل (قابلیت شارژ باتری در حین حرکت) باشد.
• تناسب امکانات سمعک با نوع، شدت و مدت ورزش: سمعک‌ها بسته به نوع، شکل ظاهری و اندازه خود دارای قابلیت‌های متفاوتی نظیر بلوتوث، فناوری وایرلس، کیفیت صدا و میکروفون با کیفیت هستند. به طور مثال، سمعک‌ دارای کیفیت صدای بالا با قابلیت پردازش صدای خوب، برای همه کاربران به ویژه افرادی که سبک زندگی فعالی دارند، بسیار مهم و حیاتی است.

ورزشکاران باید به دنبال سمعکی باشند که دارای قابلیت مدیریت نویز پیشرفته، سیستم مدیریت نویز باد و ویژگی‌های تقویت صدا باشد. این ویژگی‌ها، امکان شنیدن صدای محیط را به صورت شفاف و واضح برای ورزشکاران فراهم می‌آورند.

برخی از این سمعک‌ها برای فعالیت‌های شدید و برخی برای ورزش‌های سبک مناسب هستند. بنابراین ورزشکاران باید متناسب با نوع، شدت و مدت زمان ورزش خود نسبت به انتخاب سمعک‌ها اقدام کنند. البته ورزشکاران بهتر است در انتخاب سمعک از متخصصان شنوایی شناس کمک بگیرند. این متخصصان با آگاهی از ویژگی‌های هر سمعک و انجام تنظیمات مناسب، می‌توانند در فرایند انتخاب و نحوه استفاده از دستگاه به فرد کمک کنند.

نحوه مراقبت و نگه داری از سمعک های مناسب ورزشکاران

ورزشکاران باید نسبت به سایر استفاده‌کنندگان توجه بیشتری برای مراقبت از سمعک خود داشته باشند. قرار گرفتن سمعک درمعرض حرکات فیزیکی ناگهانی، تعریق و شرایط آب و هوایی ممکن است منجر به آسیب سمعک شده و نیاز به تعمیر و نگهداری یا حتی تعویض سمعک را افزایش دهد. در ذیل به برخی از نکات مهم در خصوص نحوه نگهداری و مراقبت از سمعک در هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی اشاره می‌شود؛

• رطوبت بزرگ‌ترین عامل خرابی سمعک‌ها است. رطوبت علاوه بر آسیب به اجزاء الکترونیکی داخل سمعک، می‌تواند منجر به رشد باکتری‌ها و کپک‌های مضر شود. سمعک‌ها معمولاً در برابر آب و رطوبت مقاوم هستند، اما به طور کامل ضد آب نیستند. از این رو افراد کم‌شنوا باید اقدامات مناسب برای محافظت از سمعک خود را انجام دهند.

برای مثال، کاربران بهتر است از پوشیدن سمعک در مناطق مرطوب مانند سونا یا اتاق‌های بخار باشگاه خودداری کنند. ورزشکاران باید به طور مرتب سمعک‌های خود را به دلیل احتمال زیاد آلوده شدن با آب، عرق و گرد و خاک، با استفاده از محصولات ضد قارچ تمیز کنند. در این خصوص برخی لوازم جانبی سمعک‌ها مانند رطوبت گیرها و خشک کن‌ها برای مراقبت از دستگاه‌ بسیار مناسب هستند. بعضی از مدل‌ها در طی فرایند خشک کردن، سمعک‌ها را استریل نیز می‌کنند.

• در حین انجام ورزش‌هایی مانند دو، فوتبال، یوگا یا پیلاتس ممکن است برخی مواقع سمعک‌ها افتاده، گم شده یا زیر پا له شوند. بنابراین بهتر است کاربران با استفاده از بند یا گیره‌هایی (برای اتصال سمعک به لباس) از شل شدن و افتادن سمعک‌های خود جلوگیری کنند. همچنین می‌توان در حین فعالیت‌های ورزشی، از هدبند یا کلاه‌های ایمنی برای نگه داشتن سمعک‌ها استفاده کرد.
• ورزش در شرایط آب و هوایی مختلف مانند هوای سرد (تخلیه سریع باتری سمعک)، هوای گرم (تعریق بیش از حد) و باد (مخدوش شدن سایر صداها) ممکن است منجر به ایجاد اختلال در سمعک ورزشکاران شود. استفاده از کلاه، هدبند یا گوش بند می‌تواند در حل این مشکل نیز کارساز باشد.
• ورزشکاران بهتر است به منظور دوام بیشتر سمعک خود بعد از ورزش، برنامه روتینی مانند پاک و خشک کردن سمعک، خارج کردن باتری‌ دستگاه در طول شب و باز گذاشتن محفظه باتری برای خشک شدن داشته باشند.